આજની આપણી સ્ટોરી સત્યઘટના પર આધારિત છે.
તે એમાં થયું'તું એવું કે, હમણાં લગ્નસરા પતી, એમાં એક જૈન પરિવારની જાનમાં હું શામેલ હતો. વૉલ્વો બસમાં જાન રાજકોટથી અમદાવાદ પાછી આવી રહી હતી. લગ્ન કર્યા, એ બન્ને સિવાય બધા ધૂમધામ મસ્તીમાં હતા. અંતકડી, જૉક્સ અને ફિલ્મી ગીતોની રમઝટ સાથે બસ ચકચૂર હતી.
રાજકોટ છોડે કલાકેક થયો હશે. તમને અનુભવ હશે કે, હાઇ-વે પર જતી સઘળી બસો રસ્તામાં ક્યાંક 'ચોક્કસ કારણોસર' ઊભી રાખવાની રીક્વૅસ્ટ કરવામાં આવે છે, એ રીક્વૅસ્ટો થઇ અને બસ ઊભી રહી. આવી રીકવેસ્ટ કરનારા બધાઓના મોંઢા અને શરીર તરડાઇ ગયા હતા. 'घर से चले थे हम तो ख़ुशी की तलाशमें, ग़म राह में खड़े थे वो ही साथ हो लिये…… '
આ ચોક્કસ કારણોસર બસ ઊભી રખાવનારા છેલ્લા કલાકથી રિબાતા હશે, પણ કહી શકતા નહોતા. ના કહેવાય, ના સહેવાય-વાળા તબક્કાઓ હરકોઇના જીવનમાં આવતા હોય છે, પણ સંતો કહે છે, કહી દેનારાઓ પાછળથી સુખી થઇ ગયા છે. પેલું શું કે, મનમાં ને મનમાં ઘૂંટાવવું, એના કરતા બધું કહી દેવું સારૂં. પણ આપણા આ કૅસમાં તનમાં ને તનમાં ઘુંટાવાનું હતું. સુખ અને શાંતિની ગૅરન્ટી બેશક, પણ એ તો ગઢ જીતાય પછી. ત્યાં સુધીની ડગર બહુ વસમી હોય છે. ડ્રાયવરે એમની રીક્વૅસ્ટ મંજૂર કરી દીધા પછી ચાલુ બસે એ લોકો દરવાજા પાસે જઇને ઊભા રહી ગયા. નીચું વળી વળીને જોયે રાખે કે, ડ્રાયવર ગાડી ક્યાં ઊભી રાખે છે ! એક જણ તો પાછળ ઊભેલા બીજા અકળાયેલા સામે ગીન્નાયો પણ ખરો કે, 'मुझे न हाथ लगाओ, के मर चूका हूं मैं..... मै कौन हूं, मै कहां हूं, मुझे ये होश नहि......होओओओ'
એ વખતના એના શરીરના આકાર કે વળાંકો ઉપરથી એના વ્યક્તિત્વનું મૂલ્યાંકન ન થાય. શક્ય છે, એ સારો માણસ હોય, પણ અત્યારે સંજોગોનો શિકાર બન્યો છે, માટે કેડેથી વાંકો વળી ગયો છે.
બસ ઊભી રહી. બે-ત્રણ યુગપુરૂષો ઉતર્યા એની સાથે, 'તમે લઇ ગયા ને અમે રહી ગયા'ના ધોરણે સકળ સંઘને આમંત્રણ હોય, એમ બીજા ય જોડાયા. 'हरियाला सावन ढोल बजाता आया, धिन तक तक मन का मोर नाचता आया...' ના નાદ સાથે, મંદિરના પ્રાંગણમાં જાત્રાળુઓની બસ ઊભી રહે ને હરિભક્તો અગમનિગમના માર્ગે હાલી નીકળે, એમ અમારા જાનૈયાઓ જે પગવગું પડે, એવા ખેતરોના માર્ગે નીકળી પડયા. કહે છે કે, આમાં ખુલ્લાં ખેતરો કામમાં ન આવે, ઝાડવાળા ખેતરો જોઇએ. વરરાજાના ફાધર આમ પાછા સંયમી માણસ. આવા બધામાં નૉર્મલી પડે નહિ, પણ એમના પત્નીને પગે વા હોવાથી, બરફ ઉપર પૅન્ગ્વિન ચાલતું હોય, એમ એને જતી જોઇને હૃદયમાંથી આહ નીકળી ગઈ, 'वो देखो मुझसे रुठकर, मेरी जान जा रही है' એટલે, સાયકલની પાછળ દોરીવાળું કાગળીયું લટકતું લટકતું ઘસડાય, એમ કાકા ય વાઇફની વાંહે વાંહે ઉપડયા.
વરરાજો અત્યાર સુધી આખેઆખો કોરોધાકોડ રહ્યો હતો...હવે નહિ રહ્યો હોય, એટલે એણે એક હાથમાં નારીયેળ ને બીજા હાથમાં બૉતલ ઉપાડી, છત્રપતિ શિવાજી દૂરથી રાયગઢના કિલ્લા તરફ જોતા હોય, એમ દૂર મંઝિલ તરફ દ્રષ્ટિ કરી. અન્ય કરતા એને દૂરનો પ્રવાસ ખેડવો પડે એમ હતો.
ધાર્મિકોને ખબર હશે કે, ઘણી જ્ઞાતિઓમાં રિવાજ હોય છે કે, જાન ઘર સુધી પાછી ન આવે, ત્યાં સુધી હાથમાંનું નારીયેળ હેઠું ન મૂકાય. કોઇને પકડાઇ દેવાનો તો સવાલ જ નથી, પણ આને તો બસમાં સતત નારીયેળ પકડી રાખીને બેઠા રહેવાથી હાથમાં ખાલી ચઢી ગઇ તો ય, ધાર્મિક કારણોસર નારીયેળ બાજુની સીટ ઉપર મૂકીને જતું ન રહેવાય. અમથા ય આવી ગરમીમાં બંધ ગળાના જોધપુરી કોટ સાથે વરરાજો અકળાયો તો હતો અને આવા પ્રવાસે જવામાં જોધપુરી પહેરીને ન જવાય...બા ખીજાય, એટલે કાઢ્યો ને અકળામણને કારણે કોટનો ડૂચો કરીને સીટ ઉપર ઝીંક્યો. પણ બા જ ખીજાણા. ''અટાણે તો આ પે'રીને જ જીયાં જાવું હોય, તીયાં જાવાનું....વરરાજો છું કે કોણ છું ?...અને આમ જરા ઓરો આવ....આ માથે સાફો પે'રીને હું બેસવાની છું ? લે હાલ, ઇ ય પે'રી લે.''
ઇમરજન્સી એ કદની હતી કે, બા ની વાહિયાત દલિલો સામે જીભાજોડીમાં પડાય, એવો અત્યારે સમો નહતો. બાને કેવી રીતે સજાવવા કે, જે યજ્ઞો કરવા વરારાજો જઇ રહ્યો છે, તે પૂર્ણ કરતા આ જોધપુરો કે સાફો કે નારીયેળ કેવા વિઘ્નો ઊભા કરવાના છે! હા, તે બોલો 'જય જિનેન્દ્ર' કે આપણામાં તલવાર પકડવાની હોતી નથી.
રૅલ્વેના પ્લૅટફૉર્મ પર છાપાંનું બંડલ ઝીંકાય, એમ વરારાજો બસમાંથી ઠેક્યો. એ જે 'મિશન ઇમ્પૉસિબલ' ઉપર જતો હતો, તે બાજુ કહે છે કે, સમય બહુ કિંમતી હોય છે. 'નહિ નફો, નહિ નુકસાન'ના ધોરણે સીધી રાહ પકડી લેવાની હોય છે.
તે એમાં થયું'તું એવું કે, હમણાં લગ્નસરા પતી, એમાં એક જૈન પરિવારની જાનમાં હું શામેલ હતો. વૉલ્વો બસમાં જાન રાજકોટથી અમદાવાદ પાછી આવી રહી હતી. લગ્ન કર્યા, એ બન્ને સિવાય બધા ધૂમધામ મસ્તીમાં હતા. અંતકડી, જૉક્સ અને ફિલ્મી ગીતોની રમઝટ સાથે બસ ચકચૂર હતી.
રાજકોટ છોડે કલાકેક થયો હશે. તમને અનુભવ હશે કે, હાઇ-વે પર જતી સઘળી બસો રસ્તામાં ક્યાંક 'ચોક્કસ કારણોસર' ઊભી રાખવાની રીક્વૅસ્ટ કરવામાં આવે છે, એ રીક્વૅસ્ટો થઇ અને બસ ઊભી રહી. આવી રીકવેસ્ટ કરનારા બધાઓના મોંઢા અને શરીર તરડાઇ ગયા હતા. 'घर से चले थे हम तो ख़ुशी की तलाशमें, ग़म राह में खड़े थे वो ही साथ हो लिये…… '
આ ચોક્કસ કારણોસર બસ ઊભી રખાવનારા છેલ્લા કલાકથી રિબાતા હશે, પણ કહી શકતા નહોતા. ના કહેવાય, ના સહેવાય-વાળા તબક્કાઓ હરકોઇના જીવનમાં આવતા હોય છે, પણ સંતો કહે છે, કહી દેનારાઓ પાછળથી સુખી થઇ ગયા છે. પેલું શું કે, મનમાં ને મનમાં ઘૂંટાવવું, એના કરતા બધું કહી દેવું સારૂં. પણ આપણા આ કૅસમાં તનમાં ને તનમાં ઘુંટાવાનું હતું. સુખ અને શાંતિની ગૅરન્ટી બેશક, પણ એ તો ગઢ જીતાય પછી. ત્યાં સુધીની ડગર બહુ વસમી હોય છે. ડ્રાયવરે એમની રીક્વૅસ્ટ મંજૂર કરી દીધા પછી ચાલુ બસે એ લોકો દરવાજા પાસે જઇને ઊભા રહી ગયા. નીચું વળી વળીને જોયે રાખે કે, ડ્રાયવર ગાડી ક્યાં ઊભી રાખે છે ! એક જણ તો પાછળ ઊભેલા બીજા અકળાયેલા સામે ગીન્નાયો પણ ખરો કે, 'मुझे न हाथ लगाओ, के मर चूका हूं मैं..... मै कौन हूं, मै कहां हूं, मुझे ये होश नहि......होओओओ'
એ વખતના એના શરીરના આકાર કે વળાંકો ઉપરથી એના વ્યક્તિત્વનું મૂલ્યાંકન ન થાય. શક્ય છે, એ સારો માણસ હોય, પણ અત્યારે સંજોગોનો શિકાર બન્યો છે, માટે કેડેથી વાંકો વળી ગયો છે.
બસ ઊભી રહી. બે-ત્રણ યુગપુરૂષો ઉતર્યા એની સાથે, 'તમે લઇ ગયા ને અમે રહી ગયા'ના ધોરણે સકળ સંઘને આમંત્રણ હોય, એમ બીજા ય જોડાયા. 'हरियाला सावन ढोल बजाता आया, धिन तक तक मन का मोर नाचता आया...' ના નાદ સાથે, મંદિરના પ્રાંગણમાં જાત્રાળુઓની બસ ઊભી રહે ને હરિભક્તો અગમનિગમના માર્ગે હાલી નીકળે, એમ અમારા જાનૈયાઓ જે પગવગું પડે, એવા ખેતરોના માર્ગે નીકળી પડયા. કહે છે કે, આમાં ખુલ્લાં ખેતરો કામમાં ન આવે, ઝાડવાળા ખેતરો જોઇએ. વરરાજાના ફાધર આમ પાછા સંયમી માણસ. આવા બધામાં નૉર્મલી પડે નહિ, પણ એમના પત્નીને પગે વા હોવાથી, બરફ ઉપર પૅન્ગ્વિન ચાલતું હોય, એમ એને જતી જોઇને હૃદયમાંથી આહ નીકળી ગઈ, 'वो देखो मुझसे रुठकर, मेरी जान जा रही है' એટલે, સાયકલની પાછળ દોરીવાળું કાગળીયું લટકતું લટકતું ઘસડાય, એમ કાકા ય વાઇફની વાંહે વાંહે ઉપડયા.
વરરાજો અત્યાર સુધી આખેઆખો કોરોધાકોડ રહ્યો હતો...હવે નહિ રહ્યો હોય, એટલે એણે એક હાથમાં નારીયેળ ને બીજા હાથમાં બૉતલ ઉપાડી, છત્રપતિ શિવાજી દૂરથી રાયગઢના કિલ્લા તરફ જોતા હોય, એમ દૂર મંઝિલ તરફ દ્રષ્ટિ કરી. અન્ય કરતા એને દૂરનો પ્રવાસ ખેડવો પડે એમ હતો.
ધાર્મિકોને ખબર હશે કે, ઘણી જ્ઞાતિઓમાં રિવાજ હોય છે કે, જાન ઘર સુધી પાછી ન આવે, ત્યાં સુધી હાથમાંનું નારીયેળ હેઠું ન મૂકાય. કોઇને પકડાઇ દેવાનો તો સવાલ જ નથી, પણ આને તો બસમાં સતત નારીયેળ પકડી રાખીને બેઠા રહેવાથી હાથમાં ખાલી ચઢી ગઇ તો ય, ધાર્મિક કારણોસર નારીયેળ બાજુની સીટ ઉપર મૂકીને જતું ન રહેવાય. અમથા ય આવી ગરમીમાં બંધ ગળાના જોધપુરી કોટ સાથે વરરાજો અકળાયો તો હતો અને આવા પ્રવાસે જવામાં જોધપુરી પહેરીને ન જવાય...બા ખીજાય, એટલે કાઢ્યો ને અકળામણને કારણે કોટનો ડૂચો કરીને સીટ ઉપર ઝીંક્યો. પણ બા જ ખીજાણા. ''અટાણે તો આ પે'રીને જ જીયાં જાવું હોય, તીયાં જાવાનું....વરરાજો છું કે કોણ છું ?...અને આમ જરા ઓરો આવ....આ માથે સાફો પે'રીને હું બેસવાની છું ? લે હાલ, ઇ ય પે'રી લે.''
ઇમરજન્સી એ કદની હતી કે, બા ની વાહિયાત દલિલો સામે જીભાજોડીમાં પડાય, એવો અત્યારે સમો નહતો. બાને કેવી રીતે સજાવવા કે, જે યજ્ઞો કરવા વરારાજો જઇ રહ્યો છે, તે પૂર્ણ કરતા આ જોધપુરો કે સાફો કે નારીયેળ કેવા વિઘ્નો ઊભા કરવાના છે! હા, તે બોલો 'જય જિનેન્દ્ર' કે આપણામાં તલવાર પકડવાની હોતી નથી.
રૅલ્વેના પ્લૅટફૉર્મ પર છાપાંનું બંડલ ઝીંકાય, એમ વરારાજો બસમાંથી ઠેક્યો. એ જે 'મિશન ઇમ્પૉસિબલ' ઉપર જતો હતો, તે બાજુ કહે છે કે, સમય બહુ કિંમતી હોય છે. 'નહિ નફો, નહિ નુકસાન'ના ધોરણે સીધી રાહ પકડી લેવાની હોય છે.
વરરાજાને જતો જોઇ અણવર (બૅસ્ટમૅન) હળવળ્યો.
'હે તને જાતા જોઇ પનઘટની વાટે...' અણવરનું મન પણ મોહી ગયું હશે, એટલે સાથ આપવો તો જન્મભર નહિ તો 'બસ'ભર આપવો, એમ વરરાજાને જાતા જોઇ, અણવરે પણ શરીરથી અકળાઇને તૂટક તૂટક શબ્દોમાં કહ્યું, ''ચલે જાના, જરા ઠહેરો, કિસી કા દમ નીકલતા હૈ...''
અલબત્ત, વિશ્વનો એક આ જ પ્રવાસ એવો છે કે, ગમે તેવી દોસ્તી હોય, આમાં સાથે ન જવાય. બન્ને પોતપોતાના વૃક્ષની તલાશમાં ખેતર ઢૂંઢવા નીકળી પડયા. બસની બારીના સળીયા પકડીને, દૂરસુદૂર નીકળી પડેલા પોતાના તાજા ગોરધનને જોઇને નવવધૂ શંકા-કુશંકાના ઘેરામાં હતી, 'जाना था हमसे दूर, बहाने बना लिये, अब हमसे कितनी दूर ठिकाने बना लिए…. हो ओ ओ ओ ओ .... એ બિચારીએ બારીના સળીયા ઉપર વાગે નહિ, એમ ૩-૪ વાર માથું પછાડયું ને પછી આસમાનમાં જોઇને મનમાં લલકાર્યું, ''अय चांद जहां वो जायें, तु भी साथ चले जाना, कैसे है कहां हैं वो, हर रात खबर लाना......'' કેમ જાણે પેલો જંગલમાં ચાતુર્માસ કરવા નીકળ્યો હોય...! કોઇ પંખો ચાલુ કરો....!
ખેતરોની લીલીછમ હરિયાળીમાં સહુ પોતપોતાના રંગે રંગાયેલા હતા. ખેતરોની છાતી ઉપરે ય ઠંડકો થઇ. ' 'मेरे देश की धरती सोना ऊगले, ऊगले हीरे-मोती, मेरे देश की धरती.... સહુએ પોતપોતાના યજ્ઞો પૂર્ણ કરી લીધા હતા. હાઇ-વે પર ડૂંગળીની ટ્રક લૂંટાઇ હોય ને ગ્રામ્યજનો લૂંટીને હસતા મોંઢે પાછા ફરતા હોય એમ, હરકોઇના ચેહરા ઉપર પ્રસન્નતા ભાવો હતા. કંઇક કરી બતાવ્યાનો એમને સંતોષ હતો. સાચો વીરપુરૂષ કદી પોતાની યશગાથાઓ ગાઇ સંભળાવતો નથી, એમ અહીં પણ બબ્બે-તત્તણ જણા એકબીજા સાથે, ''મોદીનું શું લાગે છે ?''થી માંડીને ''આપણા ઘરે સત્યનારાયણની કથા રાખીએ તો આ સાલી સની લિયોની આવે ખરી ?'' જેવા ધાર્મિક વિષયો ઉપર ગૂફ્તગૂ કરતા પાછા આવતા હતા.
સહુ કોઇ વાપસ ગુફા ભેગું થઇ ગયું, પણ વરરાજો પાછો ન આવ્યો. આપ તો જાણો છો, એનું કામ આ બધા કરતા વિરાટ હતું. પણ બસમાં કોઇનું ધ્યાન ન રહ્યું ને ડ્રાયવરે, ''સબ સલામત'' સમજીને બસ ઉપાડી દીધી. આ તરફ, વરરાજાએ ચેહરા ઉપર બડી શાતા સાથે યજ્ઞા પૂરો કર્યો અને સ્માઇલ સાથે ઊભો થયો. હવે રાહત હતી. જે વૃક્ષ નીચે એને જ્ઞાન લાધ્યું હતું, એ વૃક્ષની સામે એણે અમીભરી દ્રષ્ટિએ જોયું, એ ધરતીને નિરખી, પંખીઓનો કલશોર સાંભળ્યો ને આસમાન તરફ જોયું...એ જાણે કહેતું ન હોય, ''अपनी कहानी छोड जा, कुछ तो निशानी छोड जा, मौसम बीता जाय, मौसम बीता जाय....होओओओ'
પણ હવે નજર પડી તો હાઇ-વે પર પોતાની બસ ઊભેલી દેખાતી નહોતી. પેટમાં ફાળ પડી. તાત્કાલિક બીજીવાર જવું પડે, એવી ચૂંક આવી ગઇ. હાથમાં નારીયેળ સાથે વરરાજો જીવસટોસટે દોડયો. મૂંઝાઇ જાય માણસ આમાં તો...એટલે કોઇ સાંભળનારૂં નહોતું, છતાં બૂમો પાડતો દોડતો હતો, ''ઊભા રહો...ઊભા રહો...હું બાકી છું......''
હાઇ-વે ની ધાર પર પહોંચીને ધૂળો ઉડાડતી બસ એ જોતો રહ્યો, અમારી બસ બે-ત્રણ કી.મી. જ માંડ ગઇ હશે ને કોકનું ધ્યાન પડયું કે, 'कारवां गूझर गया, गुबार देखते रहे...વરરાજો તો રહી ગયો છે.
મને આજે ય એ દ્રષ્ય યાદ આવે છે તો, 'ફૂઉઉઉઉ...' કરીને હસી પડું છું કે, અમે બસ રીવર્સમાં દોડાવી ને બધા પાછલી બારીમાંથી, હાથમાં નારીયેળ પકડીને દોડતા આવતા વરરાજાને જોતા હતા.
સિક્સર
- સર-જી, બેકાર છું. ક્યાંક નોકરી અપાવો તો આભાર.
- આટલી લટકતી ફાંદ સાથે તો એક જ ડીપાર્ટમૅન્ટમાં નોકરી મળી શકે....પોલીસ ખાતામાં !
'હે તને જાતા જોઇ પનઘટની વાટે...' અણવરનું મન પણ મોહી ગયું હશે, એટલે સાથ આપવો તો જન્મભર નહિ તો 'બસ'ભર આપવો, એમ વરરાજાને જાતા જોઇ, અણવરે પણ શરીરથી અકળાઇને તૂટક તૂટક શબ્દોમાં કહ્યું, ''ચલે જાના, જરા ઠહેરો, કિસી કા દમ નીકલતા હૈ...''
અલબત્ત, વિશ્વનો એક આ જ પ્રવાસ એવો છે કે, ગમે તેવી દોસ્તી હોય, આમાં સાથે ન જવાય. બન્ને પોતપોતાના વૃક્ષની તલાશમાં ખેતર ઢૂંઢવા નીકળી પડયા. બસની બારીના સળીયા પકડીને, દૂરસુદૂર નીકળી પડેલા પોતાના તાજા ગોરધનને જોઇને નવવધૂ શંકા-કુશંકાના ઘેરામાં હતી, 'जाना था हमसे दूर, बहाने बना लिये, अब हमसे कितनी दूर ठिकाने बना लिए…. हो ओ ओ ओ ओ .... એ બિચારીએ બારીના સળીયા ઉપર વાગે નહિ, એમ ૩-૪ વાર માથું પછાડયું ને પછી આસમાનમાં જોઇને મનમાં લલકાર્યું, ''अय चांद जहां वो जायें, तु भी साथ चले जाना, कैसे है कहां हैं वो, हर रात खबर लाना......'' કેમ જાણે પેલો જંગલમાં ચાતુર્માસ કરવા નીકળ્યો હોય...! કોઇ પંખો ચાલુ કરો....!
ખેતરોની લીલીછમ હરિયાળીમાં સહુ પોતપોતાના રંગે રંગાયેલા હતા. ખેતરોની છાતી ઉપરે ય ઠંડકો થઇ. ' 'मेरे देश की धरती सोना ऊगले, ऊगले हीरे-मोती, मेरे देश की धरती.... સહુએ પોતપોતાના યજ્ઞો પૂર્ણ કરી લીધા હતા. હાઇ-વે પર ડૂંગળીની ટ્રક લૂંટાઇ હોય ને ગ્રામ્યજનો લૂંટીને હસતા મોંઢે પાછા ફરતા હોય એમ, હરકોઇના ચેહરા ઉપર પ્રસન્નતા ભાવો હતા. કંઇક કરી બતાવ્યાનો એમને સંતોષ હતો. સાચો વીરપુરૂષ કદી પોતાની યશગાથાઓ ગાઇ સંભળાવતો નથી, એમ અહીં પણ બબ્બે-તત્તણ જણા એકબીજા સાથે, ''મોદીનું શું લાગે છે ?''થી માંડીને ''આપણા ઘરે સત્યનારાયણની કથા રાખીએ તો આ સાલી સની લિયોની આવે ખરી ?'' જેવા ધાર્મિક વિષયો ઉપર ગૂફ્તગૂ કરતા પાછા આવતા હતા.
સહુ કોઇ વાપસ ગુફા ભેગું થઇ ગયું, પણ વરરાજો પાછો ન આવ્યો. આપ તો જાણો છો, એનું કામ આ બધા કરતા વિરાટ હતું. પણ બસમાં કોઇનું ધ્યાન ન રહ્યું ને ડ્રાયવરે, ''સબ સલામત'' સમજીને બસ ઉપાડી દીધી. આ તરફ, વરરાજાએ ચેહરા ઉપર બડી શાતા સાથે યજ્ઞા પૂરો કર્યો અને સ્માઇલ સાથે ઊભો થયો. હવે રાહત હતી. જે વૃક્ષ નીચે એને જ્ઞાન લાધ્યું હતું, એ વૃક્ષની સામે એણે અમીભરી દ્રષ્ટિએ જોયું, એ ધરતીને નિરખી, પંખીઓનો કલશોર સાંભળ્યો ને આસમાન તરફ જોયું...એ જાણે કહેતું ન હોય, ''अपनी कहानी छोड जा, कुछ तो निशानी छोड जा, मौसम बीता जाय, मौसम बीता जाय....होओओओ'
પણ હવે નજર પડી તો હાઇ-વે પર પોતાની બસ ઊભેલી દેખાતી નહોતી. પેટમાં ફાળ પડી. તાત્કાલિક બીજીવાર જવું પડે, એવી ચૂંક આવી ગઇ. હાથમાં નારીયેળ સાથે વરરાજો જીવસટોસટે દોડયો. મૂંઝાઇ જાય માણસ આમાં તો...એટલે કોઇ સાંભળનારૂં નહોતું, છતાં બૂમો પાડતો દોડતો હતો, ''ઊભા રહો...ઊભા રહો...હું બાકી છું......''
હાઇ-વે ની ધાર પર પહોંચીને ધૂળો ઉડાડતી બસ એ જોતો રહ્યો, અમારી બસ બે-ત્રણ કી.મી. જ માંડ ગઇ હશે ને કોકનું ધ્યાન પડયું કે, 'कारवां गूझर गया, गुबार देखते रहे...વરરાજો તો રહી ગયો છે.
મને આજે ય એ દ્રષ્ય યાદ આવે છે તો, 'ફૂઉઉઉઉ...' કરીને હસી પડું છું કે, અમે બસ રીવર્સમાં દોડાવી ને બધા પાછલી બારીમાંથી, હાથમાં નારીયેળ પકડીને દોડતા આવતા વરરાજાને જોતા હતા.
સિક્સર
- સર-જી, બેકાર છું. ક્યાંક નોકરી અપાવો તો આભાર.
- આટલી લટકતી ફાંદ સાથે તો એક જ ડીપાર્ટમૅન્ટમાં નોકરી મળી શકે....પોલીસ ખાતામાં !
